Utanma duygusu Hayanın yerini tutmuyor
Eskiden yamalı gezmekten utanılmazdı yırtık gezmekten utanılırdı ( yırtık gezene ananın eli iğne tutmuyor mu derlerdi.)
O zaman yırtık yamanırdı şimdi yırtık moda olmuş o zaman ten kapanırdı şimdi ise ten göstermek moda olmuş bu kadar utanma duygusu kaybolmuş.
Muhtemelen 1930 veya 1940 lı yıllara ait bir fotoğraf yukarıdaki.
Pantolonda kaç yama var!
Ama gayet rahat bir şekilde stüdyoda fotoğraf çektiriyor!
Pantolonundaki yamalardan ve üst-başının çok düzgün olmadığından hiç utanmıyor.
O zamanlar UTANMA DUYGUSU yok muydu?
Vardı tabii ki…
Hem de bugünlerden çok daha yaygın ve muhafazakâr bir utanma duygusu
vardı ve de HAYÂ denirdi o duyguya.
Lâkin bugünün utanma duygusu ile o günlerin Hayâsı değer yargıları açısından çok farklıydı.
O yıllarda hırsızlıktan, yalan söylemiş olmaktan, rüşvet almaktan, irtikaptan, ihtilâstan hayâ duyulurdu, ar edilirdi.
Namuslu adamın elbisesinin yamasından utanılmazdı.
Bu devirde ise ahlâk değer yargıları çok değişti.
Daha doğrusu ahlâk kavramı yok oldu gitti.
Şimdi fakirlikten utanılıyor da namussuzluktan hiç utanılmıyor!
(Alıntıdır.)